27 Ekim 2020 Salı

RTC 207 GÖSTERGEBİLİM 2


Bu blog yazımızda ki konumuz Pierce'ın göstergesi olan ikon , index ve semboldür.

İkon ; Görüntüsel göstergedir . Gösteren ve gösterilen benzerliği vardır . Pierce'ye göre “İlk olarak Benzerlik [Likenesses] ya da benim dile getirdiğim biçimiyle görüntüsel gösterge, kendi içinde benzeyebildiği kadar nesnesine benzer” (Peirce, 1984: 460-461) 

Şöyle bir örnek verebiliriz günlük yaşantımızda kedimizi selfie olarak fotoğrafımızı çektiğimizi düşünelim. Fotoğrafımıza baktığımızda kendimizin olduğunu düşünebiliriz fakat o biz değil sadece bir fotoğraftır. Fotoğraflar ve şemalar birer ikon olarak düşünebiliriz. İkonlar işaretler ve göstergelere bağlıdır ve sembollerle karıştırmamız gerekmektedir. Bir örnek daha verirsek Dünya küresi bir ikondur. Biz ülke sınırlarını küre üzerinden görürüz gerçekte görmüş olmayız.





İndex ; Gerçekliği çağrıştıran , zihninde var olan gerçeklik ile ilişkilidir. Pierce göre tanımı şöyledir ; “Bir belirti, nesnesi ortadan kalktığı zaman onu gösterge yapan niteliklerini kaybeden bir göstergedir” (Peirce, 1984: 304).
Örnek vermek gerekirsek markaların logoları vardır. Kimileri harf ile kimileri nesne ile kimileri hayvansal figürler iledir. 

Bu logoyu gördüğümüzde hepimizin aklına Twitter gelir fakat ama yukarıda duran sadece mavi zemin üzerinde bulunan bir kuştur. Bu logoyu gördüğümüzde Twitter uygulamasının aklımıza gelmesi indextir. Bu mavi zemin üzerine olan kuş Twitter'un indexidir.


Sembol ; İşaret ve anlamı arasında mantıksal bir ilişki barındırmayan ,  gösteren ve gösterilen arasında geleneksel bir ilişkisi vardır. Pierce göre sembol ; “Sembol, temsil niteliği tam olarak yorumlayanına bağlı olan göstergedir” (Peirce, 1984: 274)
İşaret ve anlamı hakkında ki bütün bilgiyi öğrenmemiz ve bilmemiz gerekir. Örnek verecek olursak harfler , sayılar  ve bayraklar semboldür. Türk bayrağından örnek verecek olursak birer semboldür. Geleneklerle ilgisi vardır. Bayrağın bir hikayesi anlamı vardır . Bunu Türkiye'de yaşamayan ve kültürü ile yetişmeyen algılayamaz. 








Hiç yorum yok:

Yorum Gönder